Dün İsrail sosyal medyasında, 7 Ekim saldırısı sırasında eşi ve üç çocuğu Hamas tarafından Kfar Aza’dan kaçırılarak Gazze’ye götürülen Avichai Brodetz’in Tel Aviv’deki İsrail askeri karargahının dışında plastik bir sandalyede otururken çekilmiş bir fotoğrafı dolaşmaya başladı. Sabah 11’e kadar birkaç düzine insan ona katıldı. Birkaç saat içinde sokak, kayıp sevdikleri için acı çeken öfkeli protestocularla doldu. Bir kadın arkadaşına “Buradayız ve tüm rehineleri geri getirene kadar buradan ayrılmayacağız” dedi, her ikisi de hıçkırarak ağlıyordu.
Askeri karargâhın dışında “Kapalı Askeri Bölge – Fotoğraf Çekmek Yasaktır” yazılı bir tabelaya yapıştırılmış 18 yaşındaki Liri Elbag’ın fotoğrafı vardı. Tabelada belirtilen yasağın aksine, alan kameramanlarla doluydu ve protestocular karargahın önündeki kaldırıma ve caddeye taştı. Bir asker fotoğrafçıları uzaklaştırmaya çalıştıysa da başarılı olamadı.
Saat 14:30 sularında çimento bloklarla yüklü bir kamyon geldi ve şoför binanın girişini kapatacak bir duvar örmeye başladı. Ancak protestocular buna izin vermedi: çığlık atan bir kadının önderliğinde kamyonun etrafında döndüler ve kımıldamayı reddettiler. Sonunda şoför yenilgiyi kabul etti ve kamyon, kaçırılanların ailelerinin “utanç” sloganları eşliğinde uzaklaştı. Diğerleri ağladı. Bu, sevdiklerini evlerine geri getirmekle görevli askeri kuruma öfke duyan aileler için küçük bir zaferdi.
‘Bildiğimiz her şey Telegram’daki videolardan’
Liri Elbag’ın ailesi protesto gösterisine her biri kayıp kızlarının yüzüyle süslenmiş düzinelerce poster taşıyarak geldi. Elbag ordunun gözetleme biriminde çalışıyordu ve kaçırılmasından sadece bir hafta önce Gazze Şeridi’nin hemen yanındaki Nahal Oz üssüne atanmıştı.
“Teyzesi Noa First, yeğeninin kaçırıldığı günü şöyle hatırlıyor: “Liri o sabah 6:30’da annesini aradı ve ‘Silah sesleri duyuyoruz’ dedi. Kaçırıldığı sabah ordu aileyle irtibata geçmemiş, annesi ve amcası da onu aramak için Be’er Sheva’daki Soroka Hastanesi’ne gitmişler.
Gazze’de Hamas militanları tarafından rehin tutulan İsraillilerin aileleri Tel Aviv’deki askeri karargâhın önünde protesto gösterisi düzenledi, 14 Ekim 2023. (Avshalom Sassoni/FLASH90)
Hamas’ın saldırdığı gün öğleden sonra erken saatlerde Liri’nin kız kardeşi telefonunun konumunu takip etti ve telefonun Gazze’de olduğunu gördü. Elbag’ın teyzesi, “Arkadaşlarımız bize onun elleri bağlı bir şekilde bir cipe atıldığını gördüğümüz bir video gösterdi,” dedi. “Annesine ‘Geri dön’ dedik. Onu hastanede bulamayacaksınız’ dedik.”
Kaçırılmasından bir gün sonra, bir ordu temsilcisi gece yarısı ailenin evine gelerek zaten bildikleri şeyi söyledi. “Bu tek temsilci dışında kimse bizimle konuşmaya gelmedi. Bildiğimiz her şeyi Telegram’daki videolardan öğrendik.” diye devam etti teyzesi.
Askeri karargahın dışında protestocular kendiliğinden bağırmaya başladı. Göstericilerden biri olan Alon Avrami, bir Avustralya TV haber kanalına röportaj verdi. “Biz bundan daha iyisini hak ediyoruz” diye bağırdı. “İsrailliler ve aynı zamanda Filistinliler barışı hak ediyor. Netanyahu bize bunu vermeyecek. Rehinelerimizin bugün eve getirilmesini hak ediyoruz. Hemen bugün insani bir koridor!” Avustralyalı muhabir ona teşekkür etti ve o da gözyaşlarına boğuldu.
Protestocular etrafında toplanarak “Utanç!” sloganlarıyla onu destekledi. Diğerleri ise bu şekilde protestoyu siyasileştirme riskine gireceklerinden korkarak katılmayı reddetti; “Utanç!” sloganı, İsrail hükümetinin yargı darbesine karşı geçen Cumartesi gününe kadar 39 hafta üst üste düzenlenen kitlesel protestoların silinmez bir işareti haline gelmişti ve bazı aileler ve destekçileri aynı sloganları kullanmanın kendilerini hükümet karşıtı göstereceğinden korkuyordu.
Gazze’de Hamas militanları tarafından rehin tutulan İsraillilerin aileleri Tel Aviv’deki askeri karargâhın önünde protesto gösterisi düzenledi, 14 Ekim 2023. (Avshalom Sassoni/FLASH90)
Yael Shani “Birbirimizle dayanışma kurmaya çalışıyoruz – burada sağ ve sol yok, sadece keder ve acı var” dedi. Arkadaşı, merhum Ma’ayan Mor, Re’im’deki müzik festivalindeydi ve Shani’nin sözleriyle “Yeryüzünde cehenneme dönüşen bir partiydi”. Mor ve ortağı bir arabaya binip kaçmayı başarmış, ancak Kissufim köyüne ulaştıklarında Hamas’ın devam eden saldırıları sonucunda arabalarının içinde yanarak ölmüşler. “Güneyde yaşayanların terk edildiğini herkes biliyor,” diye devam etti Shani. “Bize yardım eden tek siyasetçi [ABD Başkanı] Biden. Burada yaşananlar çok saçma. Biz gerçek liderler istiyoruz.”
Diğer protestocular da uluslararası topluma seslendi. Nir Oz’dan kaçırılan 72 yaşındaki Adina Moshe’nin yeğeni gazetecilere şunları söyledi “Teyzem hasta bir kadın. Tüm dünyadan, insani yardım kuruluşlarından onu ve kaçırılan diğer herkesi geri getirmemize yardım etmelerini istiyorum. Aralarında 3 ya da 4 yaşında çocuklar var. Tüm dünya şimdi onları nasıl geri getirebileceğine odaklanmalı.”
‘Bu protesto bir başlangıç’
Lübnan sınırına yakınlığı nedeniyle 8 Ekim’de boşaltılan İsrail’in kuzeyindeki Matzuva’da yaşayan Noa Rotem, “Çevre [İsrail’in şehir merkezinin dışındaki bölgeleri ifade etmek için kullanılan bir terim] yıllardır [hükümetin] önceliği değildi,” dedi. “Çocuklarımla birlikte ailemin evine gittim. Buradayım çünkü yerimde duramıyorum.”
Rotem kaçırılan çocukların isimlerinin yazılı olduğu bir pankart taşıyordu. Rotem sözlerini şöyle sürdürdü: “Rehinelerin serbest bırakılması için çağrıda mı bulunalım yoksa hükümeti istifaya mı zorlayalım diye ikilemde kalmış hissediyorum.” , “40 haftadır [yargı darbesini] protesto eden biri olarak bu ikisini birbirinden ayırmak benim için çok zor.”
Families of Israelis held hostage by Hamas militants in Gaza protest outside the military headquarters in Tel Aviv, October 14, 2023. (Tomer Neuberg/FLASH90)
Gösterinin kendisi de Noa’nın kararsızlığını yansıtıyordu. Başlangıçta sadece “Utanç!” diye bağıran insanlar bir saatten kısa bir süre içinde “Suçlu hükümet!” ve “Bibi’yi hapse gönderin!” diye bağırmaya başladı. Tek bir protestocu bile koalisyonu açıkça savunmadı, ancak kurbanların aileleri siyasi mesajların bölücü aşırı sağcı bir hükümetin sevdiklerini geri getirme ihtimalini daha da azaltacağı endişelerini dile getirdi. Protestocuların ortak bir noktası varsa o da hükümetin kendilerini ve sevdiklerini terk ettiğini düşünmeleriydi.
Aile üyelerinden birkaçı kaçırılan Yiftach Cohen, “Bu sadece süregelen bir aşağılanma,” dedi. Kendisi Tel Aviv’deki gösteriye katılmadı ve benimle telefonla görüştü: “Bu hükümetten bir şey beklemek benim için zor – halkla konuşmayan bir hükümet; bu ülkeyi yağmalama çılgınlığını sürdüren bir hükümet.” Cohen’in kaçırılan aile üyeleri arasında teyzesi Margalit Mozes; amcası Gadi Mozes; Gadi’nin ortağı Efrat Katz; Efrat’ın kızı Doron Asher (Katz) ve Doron’un kızları Aviv (3) ve Raz (5) da bulunuyor.
Cohen geçtiğimiz Perşembe günü, Hamas tarafından hedef alınan Gazze Duvarının yakınındaki topluluklardan biri olan Nir Oz’dan kurtulanların kaldığı Eilat’taki bir oteli ziyaret etti. “Otele vardığımda lobiden kuzenimi aradım ve bana onu nerede bulabileceğimi söyledi,” dedi. “Benden sadece 30 metre uzaktaydı ama yolda karşılaştığım her insan bana sarılıyordu ve ağlıyorduk. Yarım saat sonra beni aradı ve nerede olduğumu sordu. Oradaki konuşmalar gerçekten çok zordu. Böyle her konuşmadan sonra darmadağan oluyorsunuz.”
Cohen’in arkadaşları Tel Aviv’e gelerek kaçırılan akrabalarının isimlerini kağıt parçalarına yazdı ve protestocuların ordu karargahı önünde oluşturduğu ‘kayıp insanlar duvarına’ yapıştırdı. Bir protestocu, Yael Greenberg, bana şunları söyledi: “Bu aslında üzüntümüzü alenen ifade etmek için elimize geçen ilk fırsat.” Greenberg gösteriye, çocuklarının okulundaki veli WhatsApp grubuna birisinin yalnız başına olan Brodetz’in fotoğrafını göndermesinin ardından gelmiş. “Şu anda her şey çok düzensiz görünüyor ama içimden bir ses bu protestonun daha uzun soluklu bir eylemin başlangıcı olduğunu söylüyor.”
Roy Cohen, Cezayir asıllı Faslı bir ailenin çocuğu olarak Aşdod’da doğmuş bir yazar ve film yapımcısıdır. Çalışmalarında yapay zeka, LGBTQ kimlikleri, politik sanat, keder ve tabularla ilgileniyor. Guardian, El Mercurio (Şili), Freitag ve diğer dergilerde yayımlandı. 2023 yılında Globes dergisi tarafından İsrail’in gelecek vaat eden 40 yaş altı 40 liderinden biri olarak seçildi.
Kapak fotoğrafı: Aileler ve destekçileri, Hamas tarafından Gazze’ye kaçırılan İsrailli sivillerin serbest bırakılması için Tel Aviv’deki askeri karargâhın önünde protesto gösterisi düzenledi, 14 Ekim 2023. (Tomer Neuberg/Flash90)
Ağırlıklı olarak gönüllü katkılarla yayınını sürdüren -Avlaremoz’da, sizlere daha çok içerik sunabilmek adına çeviri esnasında “DeepL Translator” yardımcı araç olarak kullanılmıştır.
Kaynak: Locall Call/Sikha Mekomit‘in ve +972mag’in ortak olarak hazırlanan 15 Ekim 2023 tarihli yazının İngilizce orijinaline buradan ulaşabilirsiniz.
Dün İsrail sosyal medyasında, 7 Ekim saldırısı sırasında eşi ve üç çocuğu Hamas tarafından Kfar Aza’dan kaçırılarak Gazze’ye götürülen Avichai Brodetz’in Tel Aviv’deki İsrail askeri karargahının dışında plastik bir sandalyede otururken çekilmiş bir fotoğrafı dolaşmaya başladı. Sabah 11’e kadar birkaç düzine insan ona katıldı. Birkaç saat içinde sokak, kayıp sevdikleri için acı çeken öfkeli protestocularla doldu. Bir kadın arkadaşına “Buradayız ve tüm rehineleri geri getirene kadar buradan ayrılmayacağız” dedi, her ikisi de hıçkırarak ağlıyordu.
Geçtiğimiz Cumartesi günü Gazze şeridini aşan Hamas militanları tarafından İsrail’de 1.400’den fazla kişinin ölümüne yol açan beklenmedik saldırıda en az 199 kişinin kaçırıldığı düşünülüyor. Bu saldırının ardından Gazze’ye saldırı başlatan İsrail ordusu en az 2,383 Filistinliyi öldürdü ve binlerce askerle geniş çaplı bir kara harekatıyla Gazze’ye girmeye hazırlanıyor.
Askeri karargâhın dışında “Kapalı Askeri Bölge – Fotoğraf Çekmek Yasaktır” yazılı bir tabelaya yapıştırılmış 18 yaşındaki Liri Elbag’ın fotoğrafı vardı. Tabelada belirtilen yasağın aksine, alan kameramanlarla doluydu ve protestocular karargahın önündeki kaldırıma ve caddeye taştı. Bir asker fotoğrafçıları uzaklaştırmaya çalıştıysa da başarılı olamadı.
Saat 14:30 sularında çimento bloklarla yüklü bir kamyon geldi ve şoför binanın girişini kapatacak bir duvar örmeye başladı. Ancak protestocular buna izin vermedi: çığlık atan bir kadının önderliğinde kamyonun etrafında döndüler ve kımıldamayı reddettiler. Sonunda şoför yenilgiyi kabul etti ve kamyon, kaçırılanların ailelerinin “utanç” sloganları eşliğinde uzaklaştı. Diğerleri ağladı. Bu, sevdiklerini evlerine geri getirmekle görevli askeri kuruma öfke duyan aileler için küçük bir zaferdi.
‘Bildiğimiz her şey Telegram’daki videolardan’
Liri Elbag’ın ailesi protesto gösterisine her biri kayıp kızlarının yüzüyle süslenmiş düzinelerce poster taşıyarak geldi. Elbag ordunun gözetleme biriminde çalışıyordu ve kaçırılmasından sadece bir hafta önce Gazze Şeridi’nin hemen yanındaki Nahal Oz üssüne atanmıştı.
“Teyzesi Noa First, yeğeninin kaçırıldığı günü şöyle hatırlıyor: “Liri o sabah 6:30’da annesini aradı ve ‘Silah sesleri duyuyoruz’ dedi. Kaçırıldığı sabah ordu aileyle irtibata geçmemiş, annesi ve amcası da onu aramak için Be’er Sheva’daki Soroka Hastanesi’ne gitmişler.
Gazze’de Hamas militanları tarafından rehin tutulan İsraillilerin aileleri Tel Aviv’deki askeri karargâhın önünde protesto gösterisi düzenledi, 14 Ekim 2023. (Avshalom Sassoni/FLASH90)
Hamas’ın saldırdığı gün öğleden sonra erken saatlerde Liri’nin kız kardeşi telefonunun konumunu takip etti ve telefonun Gazze’de olduğunu gördü. Elbag’ın teyzesi, “Arkadaşlarımız bize onun elleri bağlı bir şekilde bir cipe atıldığını gördüğümüz bir video gösterdi,” dedi. “Annesine ‘Geri dön’ dedik. Onu hastanede bulamayacaksınız’ dedik.”
Kaçırılmasından bir gün sonra, bir ordu temsilcisi gece yarısı ailenin evine gelerek zaten bildikleri şeyi söyledi. “Bu tek temsilci dışında kimse bizimle konuşmaya gelmedi. Bildiğimiz her şeyi Telegram’daki videolardan öğrendik.” diye devam etti teyzesi.
Askeri karargahın dışında protestocular kendiliğinden bağırmaya başladı. Göstericilerden biri olan Alon Avrami, bir Avustralya TV haber kanalına röportaj verdi. “Biz bundan daha iyisini hak ediyoruz” diye bağırdı. “İsrailliler ve aynı zamanda Filistinliler barışı hak ediyor. Netanyahu bize bunu vermeyecek. Rehinelerimizin bugün eve getirilmesini hak ediyoruz. Hemen bugün insani bir koridor!” Avustralyalı muhabir ona teşekkür etti ve o da gözyaşlarına boğuldu.
Protestocular etrafında toplanarak “Utanç!” sloganlarıyla onu destekledi. Diğerleri ise bu şekilde protestoyu siyasileştirme riskine gireceklerinden korkarak katılmayı reddetti; “Utanç!” sloganı, İsrail hükümetinin yargı darbesine karşı geçen Cumartesi gününe kadar 39 hafta üst üste düzenlenen kitlesel protestoların silinmez bir işareti haline gelmişti ve bazı aileler ve destekçileri aynı sloganları kullanmanın kendilerini hükümet karşıtı göstereceğinden korkuyordu.
Gazze’de Hamas militanları tarafından rehin tutulan İsraillilerin aileleri Tel Aviv’deki askeri karargâhın önünde protesto gösterisi düzenledi, 14 Ekim 2023. (Avshalom Sassoni/FLASH90)
Yael Shani “Birbirimizle dayanışma kurmaya çalışıyoruz – burada sağ ve sol yok, sadece keder ve acı var” dedi. Arkadaşı, merhum Ma’ayan Mor, Re’im’deki müzik festivalindeydi ve Shani’nin sözleriyle “Yeryüzünde cehenneme dönüşen bir partiydi”. Mor ve ortağı bir arabaya binip kaçmayı başarmış, ancak Kissufim köyüne ulaştıklarında Hamas’ın devam eden saldırıları sonucunda arabalarının içinde yanarak ölmüşler. “Güneyde yaşayanların terk edildiğini herkes biliyor,” diye devam etti Shani. “Bize yardım eden tek siyasetçi [ABD Başkanı] Biden. Burada yaşananlar çok saçma. Biz gerçek liderler istiyoruz.”
Diğer protestocular da uluslararası topluma seslendi. Nir Oz’dan kaçırılan 72 yaşındaki Adina Moshe’nin yeğeni gazetecilere şunları söyledi “Teyzem hasta bir kadın. Tüm dünyadan, insani yardım kuruluşlarından onu ve kaçırılan diğer herkesi geri getirmemize yardım etmelerini istiyorum. Aralarında 3 ya da 4 yaşında çocuklar var. Tüm dünya şimdi onları nasıl geri getirebileceğine odaklanmalı.”
‘Bu protesto bir başlangıç’
Lübnan sınırına yakınlığı nedeniyle 8 Ekim’de boşaltılan İsrail’in kuzeyindeki Matzuva’da yaşayan Noa Rotem, “Çevre [İsrail’in şehir merkezinin dışındaki bölgeleri ifade etmek için kullanılan bir terim] yıllardır [hükümetin] önceliği değildi,” dedi. “Çocuklarımla birlikte ailemin evine gittim. Buradayım çünkü yerimde duramıyorum.”
Rotem kaçırılan çocukların isimlerinin yazılı olduğu bir pankart taşıyordu. Rotem sözlerini şöyle sürdürdü: “Rehinelerin serbest bırakılması için çağrıda mı bulunalım yoksa hükümeti istifaya mı zorlayalım diye ikilemde kalmış hissediyorum.” , “40 haftadır [yargı darbesini] protesto eden biri olarak bu ikisini birbirinden ayırmak benim için çok zor.”
Families of Israelis held hostage by Hamas militants in Gaza protest outside the military headquarters in Tel Aviv, October 14, 2023. (Tomer Neuberg/FLASH90)
Gösterinin kendisi de Noa’nın kararsızlığını yansıtıyordu. Başlangıçta sadece “Utanç!” diye bağıran insanlar bir saatten kısa bir süre içinde “Suçlu hükümet!” ve “Bibi’yi hapse gönderin!” diye bağırmaya başladı. Tek bir protestocu bile koalisyonu açıkça savunmadı, ancak kurbanların aileleri siyasi mesajların bölücü aşırı sağcı bir hükümetin sevdiklerini geri getirme ihtimalini daha da azaltacağı endişelerini dile getirdi. Protestocuların ortak bir noktası varsa o da hükümetin kendilerini ve sevdiklerini terk ettiğini düşünmeleriydi.
Aile üyelerinden birkaçı kaçırılan Yiftach Cohen, “Bu sadece süregelen bir aşağılanma,” dedi. Kendisi Tel Aviv’deki gösteriye katılmadı ve benimle telefonla görüştü: “Bu hükümetten bir şey beklemek benim için zor – halkla konuşmayan bir hükümet; bu ülkeyi yağmalama çılgınlığını sürdüren bir hükümet.” Cohen’in kaçırılan aile üyeleri arasında teyzesi Margalit Mozes; amcası Gadi Mozes; Gadi’nin ortağı Efrat Katz; Efrat’ın kızı Doron Asher (Katz) ve Doron’un kızları Aviv (3) ve Raz (5) da bulunuyor.
Cohen geçtiğimiz Perşembe günü, Hamas tarafından hedef alınan Gazze Duvarının yakınındaki topluluklardan biri olan Nir Oz’dan kurtulanların kaldığı Eilat’taki bir oteli ziyaret etti. “Otele vardığımda lobiden kuzenimi aradım ve bana onu nerede bulabileceğimi söyledi,” dedi. “Benden sadece 30 metre uzaktaydı ama yolda karşılaştığım her insan bana sarılıyordu ve ağlıyorduk. Yarım saat sonra beni aradı ve nerede olduğumu sordu. Oradaki konuşmalar gerçekten çok zordu. Böyle her konuşmadan sonra darmadağan oluyorsunuz.”
Cohen’in arkadaşları Tel Aviv’e gelerek kaçırılan akrabalarının isimlerini kağıt parçalarına yazdı ve protestocuların ordu karargahı önünde oluşturduğu ‘kayıp insanlar duvarına’ yapıştırdı. Bir protestocu, Yael Greenberg, bana şunları söyledi: “Bu aslında üzüntümüzü alenen ifade etmek için elimize geçen ilk fırsat.” Greenberg gösteriye, çocuklarının okulundaki veli WhatsApp grubuna birisinin yalnız başına olan Brodetz’in fotoğrafını göndermesinin ardından gelmiş. “Şu anda her şey çok düzensiz görünüyor ama içimden bir ses bu protestonun daha uzun soluklu bir eylemin başlangıcı olduğunu söylüyor.”
Roy Cohen, Cezayir asıllı Faslı bir ailenin çocuğu olarak Aşdod’da doğmuş bir yazar ve film yapımcısıdır. Çalışmalarında yapay zeka, LGBTQ kimlikleri, politik sanat, keder ve tabularla ilgileniyor. Guardian, El Mercurio (Şili), Freitag ve diğer dergilerde yayımlandı. 2023 yılında Globes dergisi tarafından İsrail’in gelecek vaat eden 40 yaş altı 40 liderinden biri olarak seçildi.
Kapak fotoğrafı: Aileler ve destekçileri, Hamas tarafından Gazze’ye kaçırılan İsrailli sivillerin serbest bırakılması için Tel Aviv’deki askeri karargâhın önünde protesto gösterisi düzenledi, 14 Ekim 2023. (Tomer Neuberg/Flash90)
Ağırlıklı olarak gönüllü katkılarla yayınını sürdüren -Avlaremoz’da, sizlere daha çok içerik sunabilmek adına çeviri esnasında “DeepL Translator” yardımcı araç olarak kullanılmıştır.
Paylaş: