25 Aralık Pazar günü Türkiye Yahudi Toplumu 14 vakfı için seçime gidiyor. İstanbul’da kayıtlı seçmenler 14 vakıf için oy kullanabilecekken, diğer şehirdekiler İstanbul dışında bulunan 5 vakıf için oy kullanabilecekler. Söz konusu vakıflardan 13 tanesi seçime tek liste giderken, gerçek anlamda seçim sadece Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı için gerçekleşiyor. Vakfın yönetimine aday olan iki grup Kırmızı Grup ve Yeşil Grup olmak üzere iki farklı liste ile yarışıyorlar.
Avlaremoz ailesi olarak bu seçim döneminde yarışan adaylara eşit alan sunarak kendilerini ifade etmelerine yardımcı olmalarını, seçmenlerle adaylar arasında bir köprü kurmayı ve en nihayetinde demokratikleşmeye katkı sunmak için her iki listenin başkan adayları ile kısa röportajlar gerçekleştirerek onlara aynı soruları sorduk.
Seçim sonuçları şimdiden belli vakıfların yanında aynı gün yarışmanın zorluğunun farkındayız. Seçimlere katılım oranının düşük olmasından şimdiden endişeliyiz. Toplumun belli kesimlerinin seçimden bihaber olduklarının farkındayız. Yayınlayacağımız röportajların çok kişiye ulaşmasını ve bir bilinç oluşturmasını umuyoruz.
Bu kapsamda Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı için yarışan Kırmızı Liste başkanı Jak Penso ile görüştük.
Jak Penso Çanakkale Mekor Hayim Sinagogu’nda
Betsy Penso: Öncelikle röportaj teklifimizi kabul ettiğiniz için teşekkür ederiz.
Jak Penso: Asıl biz, sesimizi duyurduğunuz için çok teşekkür ederiz.
BP: İlk olarak genel bir soruyla başlayalım: Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı dışında, Yahudi toplumuna ait diğer vakıfların tek liste olarak seçime girmeleri konusunda ne düşünüyorsunuz? Sizin Çanakkale’de iki liste olarak yarışıyor olmanız size ne hissettiriyor?
JP: Bence diğer vakıfların tek liste olarak seçime girmesiyle toplumumuzun nüfusunun çok ciddi bir şekilde azalması paralel gidiyor. Toplumumuzda bulunan kişilerin işlerinin yoğunluğu, aday olmak isteyen kişilerin bir araya gelememesi yeni listeler çıkmasını engelliyor. Ayrıca maalesef seçim, yönetmelik, yasal düzenlemeler gibi konuların günlük hayatlarımızda konuşulmaması da yeni adayların ortaya çıkmasını engelliyor. Birçok kişinin haberi dahi olmamış olabilir. Bunun yanında vakıf yönetiminde bulunmak pek çok sorumluluğu da yanında getiriyor. Toplumumuzdan çok kişinin bu sebeple aday olmaktan imtina ettiğini düşünüyorum.
Çanakkale’de iki listenin yarışması beni heyecanlandırıyor. Çanakkale’deki bağlarımıza tutunan kişi sayısının yüksek olduğunu görmek, oranın yönetimi için yarışmak çok güzel. Bu ayrıca bizim bu işi gerçekten isteyerek yapacağımızın da kanıtı. Kimse bizi zorla, kişi sayısı doldurmak için seçmeyecek. Biz gerçekten vakfımız için yarışıyoruz. Eminim benim bu heyecanımı toplumumuzdaki pek çok kişi yaşıyordur. Bir dahaki seçimler için örnek teşkil ettiğimizi düşünüyorum. Eğer başka bir listeye saygısızlık etmemek için, çekindiği için aday olamamış kimse varsa bizi gördükten sonra artık çekinmeyecektir diye düşünüyorum.
Bizim rekabetimiz tatlı bir hoşluk içerisinde sürüyor. Çanakkaleli Yahudilerin neredeyse hepsinin birbirleriyle akraba olduklarını düşünürsek listemizde karşı listedeki adayların kuzenleri, akrabaları var. Aynı şekilde bizim de diğer listede akrabalarımız var. Değişik bir duygu olduğunu itiraf etmem gerek.
BP: Kırmızı liste olarak aday profiliniz nasıl? Kadın ve genç temsiline önem verdiniz mi? Listenizdeki adaylar Çanakkale kökenli mi? Aday listenizi oluştururken herhangi bir problem yaşadınız mı?
JP: Grubumuzdaki adaylarımızın yüzde yüzü Çanakkale kökenli. Biz bu duruma özellikle çok dikkat ettik. Çanakkale’yi bilen, oradaki vakfın problemlerini anlayabilecek, ihtiyaçlarına çözüm bulabilecek kişilerden oluşturduk listemizi. Biz buna herhangi bir vakfın yönetimi olarak bakmıyoruz. Bizim için önemli olan köklerimizle kurduğumuz bağları gelecek nesillere taşıyabilmek. Bunun için de zaten kadınlara ve gençlere ihtiyacımız olduğunu biliyorduk. Gurur duyarak söylüyorum ki, listemizin yarısı kadınlardan oluşuyor. Asil listemizde bulunan yedi kişiden üçü ve yedek listemizde bulunan dört kişiden ikisi kadın. Ayrıca 30 yaşından 70 yaşına adaylarımız var. Yaş ortalamamız genç sayılır. Daha yaşlı adaylarımızın deneyimleriyle genç adaylarımızın heyecanını ve dinamizimini birleştirmeyi hedefliyoruz.
Ayrıca ekibimizdeki herkes oldukça deneyimli ve toplumumuzun değişik kurumlarında uzun seneler boyunca çalışmış kişiler. Ben Alef Yıldırımspor Kulübü’nün başkanlığını yaptım, ayrıca 10 seneden uzun bir süre de Büyükada’daki tesisin başındaydım. Toplumumuzu ve ihtiyaçlarını yakından bilen biriyim. Keza Fortün Saül ve Eti Kalma’yla da Alef’te pek çok ortak projeye imza attık. Her ikisi de çok uzun yıllar boyunca Alef ve Yıldırımspor’da aktiftiler. Hayim Levi uzun yıllar Göztepe Kültür Derneği’nde çalıştı, Avi Karaoğlan ise Dostluk Yurdu Derneği’nde gençliğinden beri aktif olarak çalıştı. Janet Bardavit İhtiyarlar Yurdu, Gönüllü Hanımlar, Hahambaşılık Eğitim Komisyonu gibi pek çok farklı oluşumun içinde yer alıp Hahambaşı Müşavirliği de yapmıştır. Yedek üyelerimizden İzi Gormezano 45 sene boyunca toplumumuzun değişik kurumlarında çalıştı, Betsy Penso ise Yıldırımspor gençlerinden gelip Hahambaşı Müşavirliği yapıp , 500. Yıl Türk Musevileri Müzesi yönetiminde bulundu.
Seçim yönetmeliğinin seçim yapmamıza çok kısa süre tanıması elbette bizim için zorlayıcı oldu. Yönetmelikte yapılan değişiklikle Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı’nın seçim çevresinin tüm Türkiye olması için başvuru yapıldı. Tabii tüm bunların belli olması zaman kaybettirdi. Biz bu süreçte kemik bir kadro oluşturmuştuk zaten. Daha sonra yedek listemizi oluştururken yeterince aday bulmakta zorlandık. O süreçte yurt dışındaydım ve bir süre yeterince yedek üye bulamayacağımızı sandım. Daha sonra uzaktan tanıdığım veya hiç tanımadığım kişilerin kendi kendilerine bizim kadroya girmek istediklerini öğrendim. Bu beni çok mutlu etti. Çanakkale bizim için çok değerli.
BP: Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı’nda gerçekleştirmek istediğiniz projeler neler? Seçmenler neden Kırmızı Liste’ye oy versinler?
JP: Çanakkale Mekor Hayim Sinagogu’nu devamlı şekilde kullanılır halde tutmak gerektiğini düşünüyoruz. Bu kapsamda tadilatlarının zamanında yapılması, mezarlığımıza sahip çıkmak en önemli görevlerimiz olacaktır. Ayrıca görevlerimiz arasında toplumumuzu bir araya getirmek, onlarla iletişimde olmak da vardır. Bu kapsamda hem toplumumuzun büyük kısmının yaşadığı İstanbul’da hem de Çanakkale’de etkinlikler de düzenlemeyi planlıyoruz. Bizce bu tip etkinlikler Çanakkale toplumunu ayakta tutmaktadır. Bunun dışında elbette her konuda ve özellikle mali konularda şeffaflık vaadediyoruz.
Kırmızı Liste hem geçmiş ile bağlarını koparmayan hem de yeniliklere açık bir tutum sergilemeyi hedefliyor. Bizce seçmenler, kadın-erkek eşitliğine verdiğimiz önemi, her yaş grubunun yönetim içerisinde temsil edileceğinin garantisi ve her birimizin ayrı konulardaki deneyimlerinin oluşturacağı harmoni sebebiyle bize oy vermeliler. Aramızda toplumumuzun başkaca dernek ve vakıflarında yöneticilik yapmış pek çok kişi var. Deneyimli ve istekliyiz.
Bugüne kadar geçmiş başkanımız Sami Kumru ve ekibi büyük fedakarlıklarla senelerce çalıştılar. Pek çok konuda çok başarılı oldular, onları gerçekten yürekten tebrik ediyorum. Bizler bu bayrak yarışında bayrağı teslim alıp gelecek nesillere aktarmak istiyoruz. Kazandığımızda onların deneyimlerinden yararlanmak isteyeceğiz.
BP: Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı’nı seçmenlere nasıl anlatırsınız? Önemi nedir? Seçimlerin sadece bu vakfın sonucunu belirleyeceğini göz önünde bulundurursak, seçmenler neden bu vakıf için oy vermeye gitsinler?
JP: Maalesef bildiğiniz gibi Trakya’da toplumumuza ait sadece Kırklareli’ndeki vakfımız ve Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı kalmıştır. Diğer vakıflarımız Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne geçmiştir. Bizim vakfımızın hala toplumumuzda olmasının sebebi bütün Çanakkaleli Yahudilerin Sinagoglarına ve toplumlarına müthiş bir gönül bağıyla bağlı olmasıdır. Bugünlere ancak böylesine bir adanmışlıkla gelinebilir.
Toplumumuzun pek çoğunun bildiği gibi her sene düzenlediğimiz bir Çanakkale turumuz var. Çanakkale ziyareti projesi yaklaşık 30 sene evvel Yılmaz Benardete tarafından ortaya atılan çok değerli bir fikirdi. O zamandan bu fikre sahip çıkan babam Mois Penso ve amcam Albert Penso sayesinde bu proje yeşermiştir. Bizlere çok değerli bir miras bırakmışlardır. Biz de her sene Çanakkale’deki köklerimizi takip ederek gezimizi düzenliyor, sinagogumuzu açıyor, duamızı yapıyor, mezarlık ziyaretlerimizi yerine getiriyoruz. Biz bu bayrağı taşımak istiyoruz.
Seçmenler öncelikle toplumumuza olan sorumluluklarını yerine getirmek için oy vermeye gitmeliler. Senelerdir yasal sebeplerden yapılamayan seçimlerin artık vuku bulduğunu görmek için, vakıflarına sahip çıkmak için ve demokratik bir toplumda yaşama hayalini gerçekleştirmek için tüm seçmenleri oy vermeye çağırıyorum.
BP: Çok teşekkürler!
Kırmızı listede yarışanlar Asil liste: Jak Penso, Hayim Levi, Janet Bardavit, Fortün Saül, Eti Kalma, Avram Karaoğlan, David Peso. Yedek liste: Betsi Penso, Betsi Kalvo Özünlü, İsak İzi Gormezano, Niso Nedim Gormezano
25 Aralık Pazar günü Türkiye Yahudi Toplumu 14 vakfı için seçime gidiyor. İstanbul’da kayıtlı seçmenler 14 vakıf için oy kullanabilecekken, diğer şehirdekiler İstanbul dışında bulunan 5 vakıf için oy kullanabilecekler. Söz konusu vakıflardan 13 tanesi seçime tek liste giderken, gerçek anlamda seçim sadece Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı için gerçekleşiyor. Vakfın yönetimine aday olan iki grup Kırmızı Grup ve Yeşil Grup olmak üzere iki farklı liste ile yarışıyorlar.
Avlaremoz ailesi olarak bu seçim döneminde yarışan adaylara eşit alan sunarak kendilerini ifade etmelerine yardımcı olmalarını, seçmenlerle adaylar arasında bir köprü kurmayı ve en nihayetinde demokratikleşmeye katkı sunmak için her iki listenin başkan adayları ile kısa röportajlar gerçekleştirerek onlara aynı soruları sorduk.
Seçim sonuçları şimdiden belli vakıfların yanında aynı gün yarışmanın zorluğunun farkındayız. Seçimlere katılım oranının düşük olmasından şimdiden endişeliyiz. Toplumun belli kesimlerinin seçimden bihaber olduklarının farkındayız. Yayınlayacağımız röportajların çok kişiye ulaşmasını ve bir bilinç oluşturmasını umuyoruz.
Bu kapsamda Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı için yarışan Kırmızı Liste başkanı Jak Penso ile görüştük.
Betsy Penso: Öncelikle röportaj teklifimizi kabul ettiğiniz için teşekkür ederiz.
Jak Penso: Asıl biz, sesimizi duyurduğunuz için çok teşekkür ederiz.
BP: İlk olarak genel bir soruyla başlayalım: Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı dışında, Yahudi toplumuna ait diğer vakıfların tek liste olarak seçime girmeleri konusunda ne düşünüyorsunuz? Sizin Çanakkale’de iki liste olarak yarışıyor olmanız size ne hissettiriyor?
JP: Bence diğer vakıfların tek liste olarak seçime girmesiyle toplumumuzun nüfusunun çok ciddi bir şekilde azalması paralel gidiyor. Toplumumuzda bulunan kişilerin işlerinin yoğunluğu, aday olmak isteyen kişilerin bir araya gelememesi yeni listeler çıkmasını engelliyor. Ayrıca maalesef seçim, yönetmelik, yasal düzenlemeler gibi konuların günlük hayatlarımızda konuşulmaması da yeni adayların ortaya çıkmasını engelliyor. Birçok kişinin haberi dahi olmamış olabilir. Bunun yanında vakıf yönetiminde bulunmak pek çok sorumluluğu da yanında getiriyor. Toplumumuzdan çok kişinin bu sebeple aday olmaktan imtina ettiğini düşünüyorum.
Çanakkale’de iki listenin yarışması beni heyecanlandırıyor. Çanakkale’deki bağlarımıza tutunan kişi sayısının yüksek olduğunu görmek, oranın yönetimi için yarışmak çok güzel. Bu ayrıca bizim bu işi gerçekten isteyerek yapacağımızın da kanıtı. Kimse bizi zorla, kişi sayısı doldurmak için seçmeyecek. Biz gerçekten vakfımız için yarışıyoruz. Eminim benim bu heyecanımı toplumumuzdaki pek çok kişi yaşıyordur. Bir dahaki seçimler için örnek teşkil ettiğimizi düşünüyorum. Eğer başka bir listeye saygısızlık etmemek için, çekindiği için aday olamamış kimse varsa bizi gördükten sonra artık çekinmeyecektir diye düşünüyorum.
Bizim rekabetimiz tatlı bir hoşluk içerisinde sürüyor. Çanakkaleli Yahudilerin neredeyse hepsinin birbirleriyle akraba olduklarını düşünürsek listemizde karşı listedeki adayların kuzenleri, akrabaları var. Aynı şekilde bizim de diğer listede akrabalarımız var. Değişik bir duygu olduğunu itiraf etmem gerek.
BP: Kırmızı liste olarak aday profiliniz nasıl? Kadın ve genç temsiline önem verdiniz mi? Listenizdeki adaylar Çanakkale kökenli mi? Aday listenizi oluştururken herhangi bir problem yaşadınız mı?
JP: Grubumuzdaki adaylarımızın yüzde yüzü Çanakkale kökenli. Biz bu duruma özellikle çok dikkat ettik. Çanakkale’yi bilen, oradaki vakfın problemlerini anlayabilecek, ihtiyaçlarına çözüm bulabilecek kişilerden oluşturduk listemizi. Biz buna herhangi bir vakfın yönetimi olarak bakmıyoruz. Bizim için önemli olan köklerimizle kurduğumuz bağları gelecek nesillere taşıyabilmek. Bunun için de zaten kadınlara ve gençlere ihtiyacımız olduğunu biliyorduk. Gurur duyarak söylüyorum ki, listemizin yarısı kadınlardan oluşuyor. Asil listemizde bulunan yedi kişiden üçü ve yedek listemizde bulunan dört kişiden ikisi kadın. Ayrıca 30 yaşından 70 yaşına adaylarımız var. Yaş ortalamamız genç sayılır. Daha yaşlı adaylarımızın deneyimleriyle genç adaylarımızın heyecanını ve dinamizimini birleştirmeyi hedefliyoruz.
Ayrıca ekibimizdeki herkes oldukça deneyimli ve toplumumuzun değişik kurumlarında uzun seneler boyunca çalışmış kişiler. Ben Alef Yıldırımspor Kulübü’nün başkanlığını yaptım, ayrıca 10 seneden uzun bir süre de Büyükada’daki tesisin başındaydım. Toplumumuzu ve ihtiyaçlarını yakından bilen biriyim. Keza Fortün Saül ve Eti Kalma’yla da Alef’te pek çok ortak projeye imza attık. Her ikisi de çok uzun yıllar boyunca Alef ve Yıldırımspor’da aktiftiler. Hayim Levi uzun yıllar Göztepe Kültür Derneği’nde çalıştı, Avi Karaoğlan ise Dostluk Yurdu Derneği’nde gençliğinden beri aktif olarak çalıştı. Janet Bardavit İhtiyarlar Yurdu, Gönüllü Hanımlar, Hahambaşılık Eğitim Komisyonu gibi pek çok farklı oluşumun içinde yer alıp Hahambaşı Müşavirliği de yapmıştır. Yedek üyelerimizden İzi Gormezano 45 sene boyunca toplumumuzun değişik kurumlarında çalıştı, Betsy Penso ise Yıldırımspor gençlerinden gelip Hahambaşı Müşavirliği yapıp , 500. Yıl Türk Musevileri Müzesi yönetiminde bulundu.
Seçim yönetmeliğinin seçim yapmamıza çok kısa süre tanıması elbette bizim için zorlayıcı oldu. Yönetmelikte yapılan değişiklikle Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı’nın seçim çevresinin tüm Türkiye olması için başvuru yapıldı. Tabii tüm bunların belli olması zaman kaybettirdi. Biz bu süreçte kemik bir kadro oluşturmuştuk zaten. Daha sonra yedek listemizi oluştururken yeterince aday bulmakta zorlandık. O süreçte yurt dışındaydım ve bir süre yeterince yedek üye bulamayacağımızı sandım. Daha sonra uzaktan tanıdığım veya hiç tanımadığım kişilerin kendi kendilerine bizim kadroya girmek istediklerini öğrendim. Bu beni çok mutlu etti. Çanakkale bizim için çok değerli.
BP: Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı’nda gerçekleştirmek istediğiniz projeler neler? Seçmenler neden Kırmızı Liste’ye oy versinler?
JP: Çanakkale Mekor Hayim Sinagogu’nu devamlı şekilde kullanılır halde tutmak gerektiğini düşünüyoruz. Bu kapsamda tadilatlarının zamanında yapılması, mezarlığımıza sahip çıkmak en önemli görevlerimiz olacaktır. Ayrıca görevlerimiz arasında toplumumuzu bir araya getirmek, onlarla iletişimde olmak da vardır. Bu kapsamda hem toplumumuzun büyük kısmının yaşadığı İstanbul’da hem de Çanakkale’de etkinlikler de düzenlemeyi planlıyoruz. Bizce bu tip etkinlikler Çanakkale toplumunu ayakta tutmaktadır. Bunun dışında elbette her konuda ve özellikle mali konularda şeffaflık vaadediyoruz.
Kırmızı Liste hem geçmiş ile bağlarını koparmayan hem de yeniliklere açık bir tutum sergilemeyi hedefliyor. Bizce seçmenler, kadın-erkek eşitliğine verdiğimiz önemi, her yaş grubunun yönetim içerisinde temsil edileceğinin garantisi ve her birimizin ayrı konulardaki deneyimlerinin oluşturacağı harmoni sebebiyle bize oy vermeliler. Aramızda toplumumuzun başkaca dernek ve vakıflarında yöneticilik yapmış pek çok kişi var. Deneyimli ve istekliyiz.
Bugüne kadar geçmiş başkanımız Sami Kumru ve ekibi büyük fedakarlıklarla senelerce çalıştılar. Pek çok konuda çok başarılı oldular, onları gerçekten yürekten tebrik ediyorum. Bizler bu bayrak yarışında bayrağı teslim alıp gelecek nesillere aktarmak istiyoruz. Kazandığımızda onların deneyimlerinden yararlanmak isteyeceğiz.
BP: Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı’nı seçmenlere nasıl anlatırsınız? Önemi nedir? Seçimlerin sadece bu vakfın sonucunu belirleyeceğini göz önünde bulundurursak, seçmenler neden bu vakıf için oy vermeye gitsinler?
JP: Maalesef bildiğiniz gibi Trakya’da toplumumuza ait sadece Kırklareli’ndeki vakfımız ve Çanakkale Mekor Hayim Musevi Sinagogu Vakfı kalmıştır. Diğer vakıflarımız Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne geçmiştir. Bizim vakfımızın hala toplumumuzda olmasının sebebi bütün Çanakkaleli Yahudilerin Sinagoglarına ve toplumlarına müthiş bir gönül bağıyla bağlı olmasıdır. Bugünlere ancak böylesine bir adanmışlıkla gelinebilir.
Toplumumuzun pek çoğunun bildiği gibi her sene düzenlediğimiz bir Çanakkale turumuz var. Çanakkale ziyareti projesi yaklaşık 30 sene evvel Yılmaz Benardete tarafından ortaya atılan çok değerli bir fikirdi. O zamandan bu fikre sahip çıkan babam Mois Penso ve amcam Albert Penso sayesinde bu proje yeşermiştir. Bizlere çok değerli bir miras bırakmışlardır. Biz de her sene Çanakkale’deki köklerimizi takip ederek gezimizi düzenliyor, sinagogumuzu açıyor, duamızı yapıyor, mezarlık ziyaretlerimizi yerine getiriyoruz. Biz bu bayrağı taşımak istiyoruz.
Seçmenler öncelikle toplumumuza olan sorumluluklarını yerine getirmek için oy vermeye gitmeliler. Senelerdir yasal sebeplerden yapılamayan seçimlerin artık vuku bulduğunu görmek için, vakıflarına sahip çıkmak için ve demokratik bir toplumda yaşama hayalini gerçekleştirmek için tüm seçmenleri oy vermeye çağırıyorum.
BP: Çok teşekkürler!
Kırmızı listede yarışanlar
Asil liste: Jak Penso, Hayim Levi, Janet Bardavit, Fortün Saül, Eti Kalma, Avram Karaoğlan, David Peso.
Yedek liste: Betsi Penso, Betsi Kalvo Özünlü, İsak İzi Gormezano, Niso Nedim Gormezano
Paylaş: