Arşiv Haberler Makaleler

Yahudiler mescitte mi dua etsin? – Serdar Korucu

Atatürk Havalimanı’nda dua eden İsrail yolcuları bu hafta Türkiye medyasında büyük ilgi çekti. Nedeni Yahudiler için dua alanı bulunmamasıydı. Bu konuda eleştiri ise Türk Yahudi Cemaati Başkanı İshak İbrahimzadeh’den geldi.

Serdar Korucu

56e15a9918c7733588de16bd

Tartışmanın fitilini ateşleyen İhlas Haber Ajansı’nın (İHA) 10 Mart’ta yayınladığı haberdi. Pek çok internet sitesinde yer alan haberde şöyle deniliyordu:

“ABD’den de aktarmalı gelip İstanbul’dan da İsrail’e gidecek olan Ultra-Ortodoks Yahudi kafilesi, Atatürk Havalimanı’ndan uçağa biniş öncesi yaptığı ayin diğer yolcular tarafından ilgiyle izlendi. Türk Hava Yolları’nın tarifeli uçağıyla İstanbul’dan Tel Aviv’e gitmek için Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali 212 numaralı salonun önünde bekleyen, aralarında çocukların da olduğu bir grup Ultra-Ortodoks Yahudi yolcu, önce grup başının çağırmasıyla toplanmaya başladı. Tevrat okuyarak ibadet etmeye başlayan grubu diğer yolcular da meraklı gözlerle izledi. Daha sonra kafile uçaklarına geçerek İsrail’e uçtu.”

56e15abd18c7733588de16cd

Ana akım medya bu haberi “Yahudiler Atatürk Havalimanında ayin yaptı”, “Atatürk Havalimanı’nda ayin” gibi başlıklarla duyurdu. Asıl ilginç olansa haberde yer alan bir ayrıntıydı. Atatürk Havalimanı’nın “dünyanın önemli aktarma merkezlerinden biri haline geldiği” vurgulansa da hiçbir gazete ya da internet sitesi Yahudiler için havalimanında ibadet yerinin bulunup bulunmadığını sorgulamıyordu.

Konuyu gündeme getiren Türk Yahudi Cemaati Başkanı İshak İbrahimzadeh oldu. İbrahimzadeh Twitter’daki mesajında “Maalesef dünya markası olmuş Atatürk Havaalanımızda bir “dua mekanı” yok” diyordu.

ibrahimzadeh-1

Atatürk Havaalanı ibadet alanı olarak sadece mescitlere sahip. İnternet sitesinde yer alan bilgiye göre havaalanının çeşitli noktalarında 8 mescit bulunuyor: “Atatürk Havalimanı’nda Dış Hatlar Terminali kara tarafında 2, arındırılmış salonda 2 ve İç Hatlar Terminalinde ise geliş katında 2, arındırılmış salonda 2 adet olmak üzere toplam 8 mescit bulunmaktadır.”

SABİHA GÖKÇEN HAVALİMANI’NA GÖRE YAHUDİLİK VE HRİSTİYANLIK “DİĞER DİN”

Ancak Yahudiler ve Hristiyanlar için de “dua yeri” eksikliği uzun zamandır bilinen ama giderilmeyen bir sorun. Bu ihtiyacın Türkiye’de bir havalimanında ilk kez giderildiğini Sabiha Gökçen Havalimanı 2013 yılının Ocak ayında yayınladığı basın bülteni ile duyuruyordu.

“Türkiye’de ilk kez bir havalimanında, üç dine mensup yolcuların rahatça dinî görevlerini yerine getirebilmeleri amacıyla ibadet alanları hazırlandı” denilen basın bülteninde mescidin yanına şapel (küçük kilise) ve sinagogun açıldığı ifade ediliyordu. Hemen ardındansa yan yana açılan ibadet alanları için “hoşgörü” vurgusu yapılıyordu: “İç Hatlar Terminali’nde, ‘barış, huzur ve hoşgörüyü’ temsilen yan yana hazırlanan mescit ve ibadet odaları, yolculardan büyük ilgi gördü”

Aradan 3 yıl geçmiş olmasına rağmen havalimanının internet sitesinde ibadet yeri olarak sadece mescit yer alıyor. Şapel ve sinagog ise sadece basın bültenleri bölümünde yer buluyor. O duyuruda Yahudilik ve Hristiyanlık “Diğer Dinler” olarak ifade ediliyor:

“Mescidin yanındaki 12 metrekarelik bölümün kapısına, ‘Diğer Dinler’ yazısı ile Museviliğin sembolü Davut yıldızı ve Hıristiyanlığın sembolü haç işaretli tabela yerleştirildi. Sabiha Gökçen Havalimanı’nda bulunan dua odasındaki Musevi inancı için ayrılmış bölümde kullanılmak üzere gerekli dini obje ve kitaplar (On Emir ve Musevilerin kutsal kitabı Tevrat) Türk Musevi Cemaati Başkanlığı tarafından gönderildi.”

ANTALYA HAVALİMANI’NDA “PRAYER ROOM” “MESCİT” DEMEK

prayer_room

Sadece İstanbul değil Türkiye’nin diğer turizm şehirlerinde de durum benzer. Mesela Antalya Havalimanı’nın internet sitesinde de 4 mescidin bulunduğu ifade ediliyor. Hatta kullanılan görselde “prayer room” yani “ibadet yeri”, “mescit” olarak Türkçe’ye çevriliyor ve bir cami logosu kullanılıyor.

Yolcu sayısının yoğun, bekleme süresinin uzun olduğu uluslararası havalimanlarının dünyadaki örneklerinin büyük bölümündeyse farklı dinler için ibadet alanları bulunuyor.

İngiltere’deki Heathrow Havalimanı‘nın 2, 3, 4 ve 5 no’lu terminallerinde her inanç için dua etme alanına ulaşmak mümkün. Fransa’daki Charles de Gaulle Havalimanı‘nın 1 ve 2 no’lu terminallerinde de Hristiyanlar, Müslümanlar ve Yahudiler için özel ibadet alanlarının bulunduğu belirtiliyor. Hong Kong Havalimanı‘nda ise iki oda ibadet için ayrılmış durumda. Havalimanının internet sitesinde odalarda Müslümanlar için kıble ve temiz zeminin de  bulunduğu ifade ediliyor.