Birleşmiş Milletler tarafından Uluslararası Holokost Kurbanlarını Anma Günü olarak belirlenen ve Auschwitz Birkenau ölüm kampının özgürleştirilmesinin yıldönümü olan 27 Ocak tarihine bir haftadan az kalmışken, her sene sayısı giderek azalan Holokost kurtulanlarından biri daha hayatını kaybetti.
Raphael Esrail 10 Mayıs 1925’te Manisa’da doğmuş ve ailesi o 1 yaşındayken Fransa’ya göçme kararı alana dek Manisa’da yaşamıştı. Ladino konuşulan bir evde başlayan hayatına Fransa’da Nazizm’e baş kaldırarak devam etti. Yahudi bir izci topluluğu olan Eclaireuses et Eclaireurs Israels de France’a katıldı.
Esrail, Alman işgali sırasında Lyon’da öğrenciyken Yahudi direniş örgütüne katıldı. Her ne kadar sahte pasaport ve kimlik belgeleri ile direnişçi diğer arkadaşlarıyla beraber kurtulmaya çalışsa da Ocak 1944’te tutuklanarak önce Drancy toplama kampına Şubat 1944 ise Auschwitz’e gönderildi.
Auschwitz’de soykırımın sembollerinden biri haline gelen dövmesi yapıldı ve ismi 173295 numarasına dönüştü. Bu süreçte ölüm yürüyüşü yapmaya zorlandı. Auschwitz’e varışından yaklaşık br sene sonra Esrail kamptan kaçmaya çalıştı ancak başarılı olamadı. Sonrasında Dachau kampına gönderildi ve 1 Mayıs 1945’te 1 Mayıs 1945’te Tutzing’de Amerikan birlikleri tarafından kurtarıldı.
Savaştan sonra Fransa’ya döndü. Raphael Esrail’in ailesinden savaştan kurtulan tek kişi kendisi değildi. Lyon’da ailesiyle yeniden buluştu ve eğitimine devam ederek mühendis oldu. Yaklaşık 40 sene çalıştıktan sonra emekli oldu ve hayatını Holokost’un hatırasını yaşatmaya adadı.
Fransa’yı gezerek Holokost hakkında dersler veren Esrail 22 Ocak 2022’de 96 yaşında kanserden öldü.
Ölümünün üzerine Rabbi Mendy Chitrik, Raphael Esrail’in Manisa’daki evinin yerinin tespiti ve anılması için bir kampanya başlattı.
[…] sürülen, kamplarda yok edilen, Balkan dağlarında ve Fransa’nın kuytu köşelerinde direnen binlerce Türkiyeli Yahudi vardı. Bugün ben bu kişilerden hikayeler aktarmaya […]