Arşiv Haberler

DHİBRA’dan 20 Dilde Ortak Bildiri

Dil Hakları İzleme, Belgeleme ve Raporlama Ağı (DHİBRA), 21 Şubat Uluslararası Anadili Günü dolayısıyla 20 dilde metin yayınladı.

Metin Abazaca, Adigece (Batı), Adigece (Doğu), Arapça, Arnavutça, Boşnakça, Çeçence, Ermenice, Gürcüce, Hemşince, İngilizce, Kurmanci, Ladino, Lazca, Osetçe, Romeika, Rumca/Yunanca, Türkçe, Süryanice ve Zazaca dillerinde yayımlanırken, Avlaremoz’un da içinde bulunduğu onlarca Sivil Toplum Kuruluşu tarafından imzalandı.

Ortak metin şu şekide:

TÜM DÜNYA DİLLERİN ANADİLİ GÜNÜ KUTLU OLSUN!

UNESCO’nun 17 Kasım 1999’da ilan ettiği 21 Şubat Uluslararası Anadili Günü vesilesiyle,

anadilinin anlam ve önemi konusunda duyarlı sivil toplum özneleri olarak 2021 yılında da

taleplerimizi dile getirmek için bir araya geldik.

Türkiye’nin zenginliği olan tüm anadillerinin ve dilsel çoğulluğun herkes tarafından

sahiplenilmesi ve desteklenmesi, farklılıklarımızla barış içinde bir arada yaşamanın

güvencesidir. Dil hakları önündeki engellerin ortadan kaldırılması, demokrasinin olmazsa

olmazlarındandır. Bu konuda duyarlı olması gereken devlet, toplum ve bireyler olarak

herkesin üstüne büyük görevler düşmektedir.

Yok olma tehdidi altındaki diller başta olmak üzere, farklı Türkiye dillerinin yaşaması için

büyük fedakârlıkla çalışan kişi ve kurumların ülkenin kültürel zenginliğine katkısının kabul

edilerek desteklenmesi gerektiğine inanıyoruz.

Dil Hakları İzleme Belgeleme ve Raporlama Ağının (DHİBRA) bileşenleri olarak bu

bağlamda çağrımız şudur:

1) Anadilinin öğrenilmesi ve kamusal alanda kullanımı için daha özgürlükçü hukuki ve

idari düzenlemeler yapılmalı ve mevcut düzenlemeler engelsiz ve kararlı bir şekilde

uygulanmalıdır.

2) Yok olma tehdidi altındaki dillerin koruma altına alınması için somut adımlar atılmalı,

bu konuda çalışan sivil toplum özneleri ivedilikle desteklenmelidir.

3) Ülkede kullanılan farklı anadillerine ilişkin üniversitelerde kurulan birimler (bölümler,

anabilim dalları ve enstitüler) yaygınlaştırılmalı ve mevcut birimler kaynak ve

kapasite açısından geliştirilmelidir.

4) Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 2 Eylül 1990’da yürürlüğe giren ve

Türkiye tarafından 2 Ekim 1995’te onaylanan Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin anadiline

ilişkin üç maddesine Türkiye tarafından konulan çekinceler kaldırılmalıdır.

Dil hakları, insan haklarının ayrılmaz parçasıdır!

Tüm dünya dillerinin Anadili Günü kutlu olsun!”

DHİBRA’nın hazırlamış olduğu metnin 20 farklı dilde yayınlanan halini twitter zincirinde bulabilirsiniz.

Çağrıda bulunan kurumlar: