Vakıflar Genel Müdürlüğü kontrolünde başlanan Kasturya Sinagogu restorasyon projesinde neler oluyor?
Haliç Postası adlı sayfanın paylaşımlarına göre temel kalıntıları ortaya çıkarılan Balat’taki tarihi sinagog üzerine çalışma yeniden terk edildi. Bunun üzerine etrafına yapılan duvarın yıkılmaya başlandığı ve sinagogun son ayakta kalan kısmı olan kapısının yanında ateş yakıldığı görülüyor.
Eylül 2020’de Kenan Cruz Çilli’nin aktardığı üzere kazı çalışmaları başlamış ve Kasturya Sinagogu müdürlüğün beşinci sinagog projesi olarak kayda geçmişti. Bu sinagogların tamamı 1936 beyannamesi altında kamu eline geçmişti. Kasturya kentinden 1453’te gelen Romanyot Yahudilerin kurduğu sinagog daha sonra Sefaradlar tarafından da kullanılmaya başlıyor. Balat’ın geneli ise 1660 Eminönü yangınından itibaren Yahudilerin yoğun olarak yaşadığı bir alan olmuştu. Balat’ın Yahudi yaşamı 1940ların sonundaki toplu göçle küçülmüş ve 1960larda neredeyse sona ermişti. Cemaatsiz kalan sinagoga el konulmuş ve ardında 1990’larda sinagog kendiliğinden yıkılmamış, aslında genel anlamda sağlam duran tarihi bina bilerek yıktırılmıştı.
Son gelişmeler ve eşsiz fotoğraflar için Haliç Postası’na teşekkürler.
Haliç Postası’nın tüm paylaşımı şöyle:
Ey Vakıflar İdaresi, siz bu işi yapana kadar ay bacadan aşacak! İnşası planlanan ve temel kalıntıları ortaya çıkarılan Kasturya Sinagogu’nun arsası yine kaderine terk edildi. Arsayı kapatan tahta perdeler kırılırken, çevre duvarları da günde güne yıkılıyor.
#Balat bölgesi sinagoglarından olan Kasturya Sinagogu’nu hayata döndürme çalışmaları sürüyor. Birkaç hafta önce başlayan kazı çalışmalarıyla tarihi sinagog binasının bazı temel kalıntıları ile birlikte uzun yıllar toprak altında kalmış olan duvarlardan parçalar ortaya çıkarıldı. pic.twitter.com/YYB0idi03y
Bilindiği gibi, geçtiğimiz aylarda Kasturya Sinagogu’nun yeniden inşası için çalışma başlatılmış ve yapının temel kalıntıları ortaya çıkarılmıştı. Söz konusu çalışmadan sonra arsayı çevreleyen duvardaki boşluk, tahta perdeyle kapatıldı ve oradaki görevli de bir süre önce ayrıldı.
Daha sonra herhangi bir çalışma olmadığı gibi, korumasız kalan arsa son günlerde yine bazı gruplarca kullanılmaya başlandı. Kalıntıları korumak için kurulan ve ortasından kilitlenen tahta perdeler birkaç gün önce kırıldı ve içeriye yine alakasız kişiler girmeye başladı.
Tarihi sinagogdan günümüze kalan en önemli iz olan gösterişli ana kapının dibinde her gün yakılan ateşle, zaten harap durumdaki yapının duvarları günden güne artan derecede zarar görüyor. Üstelik kapı boşluğu da son haftalarda yine aylar önceki gibi farklı amaçlarla kullanılıyor.
Öte yandan, sinagogun çevre duvarlarında da son günlerde ilginç bozulmalar görülüyor. Mesela, Mumhane Cd’ne bakan duvarın girintili bir köşesinde her geçen gün derinleşen bir çöküntü dikkat çekiyor. Öyle ki son olarak duvar içindeki ahşap destek unsuları da ortaya çıkmış durumda.
Sinagog ve ek yapıların temel kalıntıları her türlü tahribata açık. Burada ne yaptığı belli olmayan kişilerin, yüzlerce yıllık temel kalıntılarına da ne yapacağı belli olmaz!
Vakıflar İdaresi’nin kontrolündeki bu arsada yürütülen çalışma durduysa bile, korumanın sürmesi gerek.
Kasturya Sinagogu fetihten sora Yunanistan’ın Makedonya bölgesindeki Kastoria/Kesriye şehrinden gelen Yahudilerin kullanımına verilmiş ama kökleri çok daha eskiye uzanıyor. Romanyot ve Karay Yahudilerinin #Balat civarında sinagogları olduğunu biliyoruz. Burası arkeolojik saha.
1960’ların sonuna kadar faal olan Kasturya Sinagogu daha sonra cemaat azlığından terk edilmiş, bir süre bisiklet imalathanesinin deposu olarak kullanıldıktan sonra ana bina ve ek yapılar 1990’ların başında sorumsuzca yıktırılmıştı. Arsası uzun yıllar otopark olarak kullanılmıştı.
Sayfamın eski takipçileri bilir, sürekli kaydettiğim bu talihsiz sinagogla ilgili çok sayıda dizi paylaşım yaptım. Nihayet bir proje başladı. Fakat bu iş uzun sürecek!
Ahşap sinagogun iç mekanına ait şu mermer parçalar yıllardır bir köşede duruyor. Umarım onlar da yitip gitmez!
Vakıflar Genel Müdürlüğü kontrolünde başlanan Kasturya Sinagogu restorasyon projesinde neler oluyor?
Haliç Postası adlı sayfanın paylaşımlarına göre temel kalıntıları ortaya çıkarılan Balat’taki tarihi sinagog üzerine çalışma yeniden terk edildi. Bunun üzerine etrafına yapılan duvarın yıkılmaya başlandığı ve sinagogun son ayakta kalan kısmı olan kapısının yanında ateş yakıldığı görülüyor.
Eylül 2020’de Kenan Cruz Çilli’nin aktardığı üzere kazı çalışmaları başlamış ve Kasturya Sinagogu müdürlüğün beşinci sinagog projesi olarak kayda geçmişti. Bu sinagogların tamamı 1936 beyannamesi altında kamu eline geçmişti. Kasturya kentinden 1453’te gelen Romanyot Yahudilerin kurduğu sinagog daha sonra Sefaradlar tarafından da kullanılmaya başlıyor. Balat’ın geneli ise 1660 Eminönü yangınından itibaren Yahudilerin yoğun olarak yaşadığı bir alan olmuştu. Balat’ın Yahudi yaşamı 1940ların sonundaki toplu göçle küçülmüş ve 1960larda neredeyse sona ermişti. Cemaatsiz kalan sinagoga el konulmuş ve ardında 1990’larda sinagog kendiliğinden yıkılmamış, aslında genel anlamda sağlam duran tarihi bina bilerek yıktırılmıştı.
Son gelişmeler ve eşsiz fotoğraflar için Haliç Postası’na teşekkürler.
Haliç Postası’nın tüm paylaşımı şöyle:
Ey Vakıflar İdaresi, siz bu işi yapana kadar ay bacadan aşacak! İnşası planlanan ve temel kalıntıları ortaya çıkarılan Kasturya Sinagogu’nun arsası yine kaderine terk edildi. Arsayı kapatan tahta perdeler kırılırken, çevre duvarları da günde güne yıkılıyor.
Bilindiği gibi, geçtiğimiz aylarda Kasturya Sinagogu’nun yeniden inşası için çalışma başlatılmış ve yapının temel kalıntıları ortaya çıkarılmıştı. Söz konusu çalışmadan sonra arsayı çevreleyen duvardaki boşluk, tahta perdeyle kapatıldı ve oradaki görevli de bir süre önce ayrıldı.
Daha sonra herhangi bir çalışma olmadığı gibi, korumasız kalan arsa son günlerde yine bazı gruplarca kullanılmaya başlandı. Kalıntıları korumak için kurulan ve ortasından kilitlenen tahta perdeler birkaç gün önce kırıldı ve içeriye yine alakasız kişiler girmeye başladı.
Tarihi sinagogdan günümüze kalan en önemli iz olan gösterişli ana kapının dibinde her gün yakılan ateşle, zaten harap durumdaki yapının duvarları günden güne artan derecede zarar görüyor. Üstelik kapı boşluğu da son haftalarda yine aylar önceki gibi farklı amaçlarla kullanılıyor.
Öte yandan, sinagogun çevre duvarlarında da son günlerde ilginç bozulmalar görülüyor. Mesela, Mumhane Cd’ne bakan duvarın girintili bir köşesinde her geçen gün derinleşen bir çöküntü dikkat çekiyor. Öyle ki son olarak duvar içindeki ahşap destek unsuları da ortaya çıkmış durumda.
Sinagog ve ek yapıların temel kalıntıları her türlü tahribata açık. Burada ne yaptığı belli olmayan kişilerin, yüzlerce yıllık temel kalıntılarına da ne yapacağı belli olmaz!
Vakıflar İdaresi’nin kontrolündeki bu arsada yürütülen çalışma durduysa bile, korumanın sürmesi gerek.
Kasturya Sinagogu fetihten sora Yunanistan’ın Makedonya bölgesindeki Kastoria/Kesriye şehrinden gelen Yahudilerin kullanımına verilmiş ama kökleri çok daha eskiye uzanıyor. Romanyot ve Karay Yahudilerinin #Balat civarında sinagogları olduğunu biliyoruz. Burası arkeolojik saha.
1960’ların sonuna kadar faal olan Kasturya Sinagogu daha sonra cemaat azlığından terk edilmiş, bir süre bisiklet imalathanesinin deposu olarak kullanıldıktan sonra ana bina ve ek yapılar 1990’ların başında sorumsuzca yıktırılmıştı. Arsası uzun yıllar otopark olarak kullanılmıştı.
Sayfamın eski takipçileri bilir, sürekli kaydettiğim bu talihsiz sinagogla ilgili çok sayıda dizi paylaşım yaptım. Nihayet bir proje başladı. Fakat bu iş uzun sürecek!
Ahşap sinagogun iç mekanına ait şu mermer parçalar yıllardır bir köşede duruyor. Umarım onlar da yitip gitmez!
Originally tweeted by Haliç Postası (@HalicPostasi) on 20 January 2021.
Paylaş: