Geçmiş Zaman Hikayeleri

Bir Öncü: Gracia Mendes Nasi

Kaynak: Jewish Currents/JEWDAYO

Çeviren: Eli Haligua

13 Nisan 1556 gününde yirmi beş kripto Yahudi İtalya’nın Ancona şehrinde kazıklarda yakıldı. Bunun üzerine Avrupa’nın en varlıklı kadınlarından olan ve kendisi de Portekizli Marrano olan Gracia (Hannah) Mendes Nasi, Papa’ya Engizisyonları ertelemesi için rüşvet verir ve Ancona Limanı’nda boykot organize ederek şehrin iflasına yol açar. Gracia Mendes (1510-1569, Hristiyan adı Beatrice de Luna Micas idi) daha önceleri İspanya’dan ve Portekiz’den kaçan yüzlerce konverso için bağlantı geliştirip, onların araçla veya yaya olarak Alpler üzerinden Venedik’e ve ardından Yunanistan’ın ötesine o zamanlar Yahudileri kabul eden Osmanlı İmparatorluğu’na gitmeleri için ekibiyle birlikte onlara para sağladı. Hayatı İstanbul’da son buldu ve yeniden Yahudi yerleşimi, ticareti ve öğrenimi kurmaya çalıştığı Filistin’deki Tiberias bölgesi Kanuni Sultan Süleyman tarafından kendisine bahşedildi. New York City Haziran 2010’da bir Dona Gracia günü belirledi ve Philadelphia ertesi yıl bunu takip etti. İsrail’li politik liderler kendisini ilk defa 2010 yılının Ekim ayında onore etti ve ayrıca Tiberias’ta hayatına adanmış bir müze bulunmaktadır.