Ocak ve Şubat’ta Zorlu PSM’de seyircilerle buluşan Damdaki Kemancı müzikalinin dün akşamki gösterimi baş rolde oynayan Mehmet Ali Kaptanlar’ın (Tevye) rahatsızlanarak hastaneye kaldırılması sebebiyle oynanamadı. Müzikal Mart ve Nisan aylarında da gösterim yapmaya devam edecek.

Bu vesileyle, Müjde Işıl’ın müzikal üzerine yazdıklarını siz değerli okuyucularımızla paylaşmak isteriz.

Kaynak: kultursanat.com.tr

Yazar: Müjde Işıl

BROADWAY’İN EN POPÜLER MÜZİKALLERİNDEN DAMDAKİ KEMANCI, BİNNUR KAYA İLE MEHMET ALİ KAPTANLAR’IN BAŞI ÇEKTİĞİ ZENGİN KADROSU VE MODASI HİÇ GEÇMEYEN ŞARKILARIYLA SAHNELERİMİZDE

Sholem Aleichem mahlaslı Solomon Naumovich Rabinovich’in 19. yüzyılın sonunda Yidiş dilindeki öykülerini temel alan Damdaki Kemancı/Fiddler on the Roof, müziklerini Jerry Bock’ın bestelediği, sözlerini Sheldon Harnick’in yazdığı bir müzikal olarak Broadway’de ilk kez 1964’te sahnelendi. Aralıksız 8 yıl boyunca, 3.300 kez perde açtı; Londra’daki West End’de de başarısını sürdürdü. 9 Tony ödülü kazandı. 1971’de sinemaya uyarlanan filmi 3 Oscar kazandı.

Ülkemizde de ilk defa 1969’da sahnelendi. Ankara Devlet Opera ve Balesi, İstanbul Devlet Tiyatrosu ve çeşitli topluluklar tarafından sahneye kondu. Cüneyt Gökçer’in Tevye performansı hâlâ efsane olarak anılıyor. 1972’de bizde de bu müzikal sinemaya uyarlandı. Başrollerde Ayten Gökçer ve tabi ki Cüneyt Gökçer vardı.

Broadway’in altın çağını temsil eden Damdaki Kemancı, uzunca bir aradan sonra ülkemizde Digiturk’ün basın sponsorluğunda, Zorlu PSM prodüksiyonu ve Talimhane Tiyatrosu iş birliğiyle sahneleniyor. Müzikali Türkçeleştiren ve yöneten; yakın dönemde Önce Bir Boşluk Oldu Kalp Gidince Ama Şimdi İyi, Baba ve Piç gibi başarılı çalışmalarını izlediğimiz tecrübeli sanatçı Mehmet Ergen.

Rus Devrimi’nin ayak sesleri

Damdaki Kemancı, 1905’te Çarlık Rusyası’nda geçiyor. Anatevka adlı fakir bir köyde yaşayan Yahudi cemaati, geleneklerine bağlılıkla yaşamlarını sürdürmekte. Bunlardan birisi de Sütçü Tevye ve ailesi. Evlenme çağındaki 3 kızını geleneklere göre evlendirmek isteyen karısına karşın Tevye, daha anlayışlı ve kızlarının tercihini gözetmeye çalışan bir baba. 1917 Rus Devrimi’nin temellerinin atıldığı bu dönemde köye Perchik adlı sosyalist bir üniversiteli gelir ve yemek karşılığı Tevye’nin kızlarına eğitim vermeye başlar. Sürekli zengin olmadığı için Tanrı’ya sitem eden Tevye’nin aksine Perchik, paranın dünyanın laneti olduğunu düşünmektedir. Peşi sıra gelişen olaylar hem Yahudi köylülerin hem de Rusya’nın kaderini değiştirecektir.

Damdaki Kemancı, gelenek ve devrim arasındaki çatışmayı mizahla ortaya koyuyor. Tevye’nin dediği gibi gelenekler de bir vakitler yeniydi. Zamanla o yenilikler oturuyor ve gelenekleşiyor; yoksulluğun zorluklarına karşı panzehir görevi üstleniyor. Kızların, geleneklerin sınırlarını aşarak yaptıkları evlilikler karşısında bedel ödemeleri, bir devrime hazırlanan Rusya’nın geleceği ile paralellik taşıyor. Bu oyunun geçtiği dönemden yıllar sonra Yahudiler’in uğrayacağı soykırımın da ayak izlerini hissetmek mümkün bu oyunda. Fyedka’nın söylediği gibi kimi fermanla kimi sessizlikle terk ediyor evlerini ve soykırımlara karşı sessiz kalanlara, direnmeyenlere de eleştiri yöneltiliyor böylece.

Rüya sahnesine dikkat!

TRT’nin tek kanal olduğu dönemde Cüneyt Gökçer’lerin, Engin Cezzar’ların tiyatro oyunları gelirdi ekranlara. Kaç kuşak bu eserlerle sanatı, tiyatroyu sevdi. Damdaki Kemancı müzikalinde de bu nostalji duygusunu hissetmek mümkün. Klasik yorumun hakim olduğu oyun, bu açıdan beklentileri karşılıyor. Ah Bir Zengin Olsam, Gelenek, Güneş Doğar-Güneş Batar gibi klasikleşmiş pek çok şarkıyı dinlemek bile sanatsal doping için yeterli. 80 dakikalık ilk yarısı daha çok mizah ve müzikle su gibi akıp geçiyor oyunun. Özellikle rüya sahnesi, uzun süre unutulmayacak bir görsellik ve kahkaha içeriyor. 45 dakikalık ikinci yarı ise daha dramatik ve sakin ilerliyor. Özgür Çevik, Deniz Celiloğlu, Nihal Koldaş gibi başarılı oyuncuları Binnur Kaya ve Mehmet Ali Kaptanlar ile birlikte izlemek ayrı bir zenginlik. Gönüller Binnur Kaya’yı oyunda daha çok görmek istiyor tabi… Tecrübeli oyuncu Mehmet Ali Kaptanlar ise bütün oyunu tek başına sırtlıyormuşçasına enerjik, bütün dünyayı kucaklıyormuşçasına içten. Behlüldane Tor’un dekor tasarımı şık ve detaylı bir köy kompozisyonu çizerken Richard Williamson’ın ışık tasarımı karakterlerin iç dünyalarını yansıtmada önemli bir görev üstleniyor.