1 Temmuz’da vizyona giren “13 Minutes” büyük ilgi ile karşılanmadı. Filmin konu aldığı olay yaşandığındaysa Türkiye’nin ilgi odağıydı. Ne de olsa suikast girişiminin hedefindeki kişi Hitler’di.
Yönetmen Oliver Hirschbiegel, 2004 yılında Adolf Hitler’in son günlerine odaklandığı “Der Untergang” / “Çöküş” filminden 12 yıl sonra Nazi Almanyası’nın daha az beyaz perdeye taşınan bir konusunu, 1939’da Georg Elser’in suikast girişimini konu aldı. Film Türkiye’de “Hitler’e suikast” adı ile vizyona girse de orijinal ismi Nazi liderinin suikasttan 13 dakikalık farkla kurtulmasına atıfta bulunuyor…
İlk gösterimi Berlin Film Festivali’nde gerçekleşen “Hitler’e Suikast”in Box Office Türkiye’nin rakamlarına göre izleyici kitlesi geniş olmadı. İlk hafta sonunda sadece bin 222 kişinin izlediği filmin izleyici sayısı üç haftanın sonunda 5 bin 714 oldu.
Filme konu olan suikast girişimi yaşandığındaysa Türkiye’de büyük yankı yaratmıştı. Buna rağmen ilk sayfada yer alamamıştı. Nedeni, 8 Kasım 1933 gecesi düzenlenen suikast girişiminin 10 Kasım yani Mustafa Kemal’in ölüm yıldönümünün anıldığı gün gazetelerde yer almasıydı.
“Dün akşam Hitler’in nutuk söylediği ve Nazi hareketinin beşiği olan Münih’in tarihi Keller birahanesinde bir suikast yapılmıştır” denilen Cumhuriyet gazetesi haberinde, bu girişimin başarısız oluşu “İnfilak Hitler’in birahaneyi terk etmesinden biraz sonra vukua gelmiştir” diye anlatılıyordu. Zabıtanın suikast faillerini araştırması sürerken yarım milyon mark ödülün de konulduğu belirtiliyordu. Habere göre Almanya’da suikast girişiminin başarısız olması bile propaganda malzemesi yapılmıştı:
“Nazi siyasi mahfillerinin, Führer aleyhine yapılan suikasta vermek istedikleri mana şudur: Allah Hitler’in koruyucusudur. Bu mehafil, daha hiçbir tahkikat yapılmadan, suikastın yabancı eller tarafından hazırlandığını söyleyerek, Alman milletini tahrike çalışmaktadırlar.
Ancak, Hitler’in, nutkuna başlamadan evvel bilhassa hararetli bir şekilde söylediği veçhile, Allah tarafından herhalde himaye edilmekte olduğuna Alman milletini kandırmak, saniyen, hala Bolşevik aleyhtarı olarak kalıp nedamet etmeyen birkaç Nazi mensubunu ortadan kaldırmak maksadı ile bu suikastın Gestapo tarafından hazırlanmış olması variddir.”
Suikast girişiminin ardında ilk günler “ecnebi memleketler” işaret edilse de günler geçtikçe “düşman” farklılaşıyordu. 13 Kasım gazetelerine göre fail Yahudi de olabilirdi.
“Münih suikastının muhtemel faili hakkında Gestapoya binlerce ihbar mektubu gelmektedir. Hususi komisyonlar, suikastçının kralcı veya komünist Yahudi muhitlerinde bulunması ihtimali ile araştırmalar yapmaktadırlar.”
“Matbuat Burgerbrau birahanesi suikast ile meşgul olmaya devam etmekte ve bu suikastın manevi mesuliyetini daha şimdiden tamamı ile beynelmilel Yahudilik hareketine yükletmek mümkün olduğunu yazmaktadır.”
Ancak bu tahminler 22 Kasım’da Türkiye gazetelerine ulaşan haberle de tutmadığını gösterecekti. Fail, Johann Georg Elser’di. Yahudi değildi.
Haber, “Münih suikastı faillerinden biri yakalandı” diye duyuruluyor, “Maznun Constance civarında İsviçre hududunu geçerken tevkif edilmiştir” deniliyordu. Kimse onun bu eylemi tek başına düzenlediğini düşünmüyordu. Halbuki ilk gün yaptığı itirafı da bu yöndeydi.
“Bombayı suikasttan 6 gün evvel elimle kazinonun tavanına yerleştirdim. Kazinoda icap eden tertibatı aldıktan sonra Stuttgart yolu ile İsviçre’ye gittim ve oradaki diğer arkadaşlarla görüştükten sonra teşrinisaninin 7’sinde tekrar Münih’e döndüm. Teşrinisaninin 17’inci gecesi kazinoya girdim ve bombada herhangi bir bozukluk olmadığını tahkik ettim.”
Hollanda sınırında yakalanan iki İngiliz’den şüphelenilse de, 26 Kasım’da Türkiye gazetelerine yansıyan Elser’in daha ayrıntılı itirafları gerçeği ortaya çıkartacaktı. Suikast girişimi Alman marangoz Elser tarafından düzenlenmişti. Üstelik arkasında hiçbir gizli örgüt ya da grup bulunmadan…
“Alman istihbarat bürosu Völkischer Beobachter gazetesinin Elser’in tavkifi hakkında neşrettiği bir makaleyi iktibas etmektedir. Bu makaleye göre, Elser tevkif edildiği zaman üzerinde birçok muzır evrakla Burgerbrau birahanesinin bir planı zuhur etmiştir.
Diğer cihetten Stuttgart’ta Elser’in hemşiresinin evinde yapılan araştırmalar neticesinde bazı alet ve edevatı muhtevi bir kutu bulunmuştur. Kutunun içinde Burgerbrau’da bulunan bomba saati aksamının ayni olan parçalar ve bir takım aletler bulunmuştur. Bu aletlerin üzerine çimento parçaları yapışıktı. Yapılan tahlil neticesinde bu çimentonun Burgerbrau birahanesi salonunun direklerindeki çimentonun aynı olduğu anlaşılmıştır.”
1 Temmuz’da vizyona giren “13 Minutes” büyük ilgi ile karşılanmadı. Filmin konu aldığı olay yaşandığındaysa Türkiye’nin ilgi odağıydı. Ne de olsa suikast girişiminin hedefindeki kişi Hitler’di.
Yönetmen Oliver Hirschbiegel, 2004 yılında Adolf Hitler’in son günlerine odaklandığı “Der Untergang” / “Çöküş” filminden 12 yıl sonra Nazi Almanyası’nın daha az beyaz perdeye taşınan bir konusunu, 1939’da Georg Elser’in suikast girişimini konu aldı. Film Türkiye’de “Hitler’e suikast” adı ile vizyona girse de orijinal ismi Nazi liderinin suikasttan 13 dakikalık farkla kurtulmasına atıfta bulunuyor…
İlk gösterimi Berlin Film Festivali’nde gerçekleşen “Hitler’e Suikast”in Box Office Türkiye’nin rakamlarına göre izleyici kitlesi geniş olmadı. İlk hafta sonunda sadece bin 222 kişinin izlediği filmin izleyici sayısı üç haftanın sonunda 5 bin 714 oldu.
Filme konu olan suikast girişimi yaşandığındaysa Türkiye’de büyük yankı yaratmıştı. Buna rağmen ilk sayfada yer alamamıştı. Nedeni, 8 Kasım 1933 gecesi düzenlenen suikast girişiminin 10 Kasım yani Mustafa Kemal’in ölüm yıldönümünün anıldığı gün gazetelerde yer almasıydı.
“Dün akşam Hitler’in nutuk söylediği ve Nazi hareketinin beşiği olan Münih’in tarihi Keller birahanesinde bir suikast yapılmıştır” denilen Cumhuriyet gazetesi haberinde, bu girişimin başarısız oluşu “İnfilak Hitler’in birahaneyi terk etmesinden biraz sonra vukua gelmiştir” diye anlatılıyordu. Zabıtanın suikast faillerini araştırması sürerken yarım milyon mark ödülün de konulduğu belirtiliyordu. Habere göre Almanya’da suikast girişiminin başarısız olması bile propaganda malzemesi yapılmıştı:
“SUİKAST ARKASINDA “BEYNELMİLEL YAHUDİLİK” VAR” İDDİASI
Suikast girişiminin ardında ilk günler “ecnebi memleketler” işaret edilse de günler geçtikçe “düşman” farklılaşıyordu. 13 Kasım gazetelerine göre fail Yahudi de olabilirdi.
Ancak bu tahminler 22 Kasım’da Türkiye gazetelerine ulaşan haberle de tutmadığını gösterecekti. Fail, Johann Georg Elser’di. Yahudi değildi.
Haber, “Münih suikastı faillerinden biri yakalandı” diye duyuruluyor, “Maznun Constance civarında İsviçre hududunu geçerken tevkif edilmiştir” deniliyordu. Kimse onun bu eylemi tek başına düzenlediğini düşünmüyordu. Halbuki ilk gün yaptığı itirafı da bu yöndeydi.
Hollanda sınırında yakalanan iki İngiliz’den şüphelenilse de, 26 Kasım’da Türkiye gazetelerine yansıyan Elser’in daha ayrıntılı itirafları gerçeği ortaya çıkartacaktı. Suikast girişimi Alman marangoz Elser tarafından düzenlenmişti. Üstelik arkasında hiçbir gizli örgüt ya da grup bulunmadan…
Paylaş: