Arşiv Göze Çarpanlar

Küba ve ABD reddinin ardından: St. Louis’in ölüme yolculuğu

Bir Alman transatlantiği olan St. Louis’in yolculuğu, Nazi teröründen kaçmaya çalışan çok sayıda insanın karşılaştığı zorlukları dramatik bir şekilde vurgulamakta. Tam 77 yıl önce bugün Amerika kıtasına yanaşmasına izin verilmeyen gemi Avrupa’ya dönüyordu. Bu dönüş yolcuları için ölüm demekti.

Kaynak: USHMM

80306
SS St. Louis’e ait bir kartpostal. Mayıs 1939 — US Holocaust Memorial Museum

Mayıs 1939’da çoğu Yahudi mülteci olan 937 yolcu Almanya’nın Hamburg şehrinden Küba’ya doğru yola çıktı. Çoğu sonunda Amerika Birleşik Devletleri’ne iltica etmeyi planlıyordu ve kabul için bekleme listesindeydi. Tüm yolcularda Küba’ya giriş izni veren karaya çıkış belgeleri vardı. Ancak St. Louis Havana limanına girdiğinde Küba Devlet Başkanı belgeleri kabul etmeyi reddetti.

Gemi Havana limanından ayrıldıktan sonra, Florida kıyılarına o kadar yakın seyrediyordu ki yolcular Miami şehrinin ışıklarını görebiliyordu. Kaptan yardım talebinde bulundu ancak boşunaydı. ABD Sahil Koruma gemileri gemiden atlayıp kaçarak karaya çıkmak isteyenleri engellemek için sularda devriye geziyordu ve geminin Amerika Birleşik Devletleri’ne demir atmasına izin vermedi. St. Louis Avrupa’ya geri döndü. Yolcuları Belçika, Hollanda, İngiltere ve Fransa kabul etti. Ancak birkaç ay içinde Almanlar batı Avrupa’ya girdiler. Belçika, Hollanda ve Fransa’ya gelen yüzlerce yolcu sonunda Nazi “Nihai Çözüm” planına kurban gitti.

wor78050
“St. Louis” yolculuğu, 13 Mayıs–17 Haziran, 1939 — US Holocaust Memorial Museum

13 MAYIS 1939, CUMARTESİ

937 YAHUDİ MÜLTECİ NAZİ ALMANYA’SINDAN KAÇARAK KÜBA’NIN HAVANA ŞEHRİNE DOĞRU YOLA ÇIKTI
Bir Alman yolcu gemisi olan St. Louis çoğu Küba’da karaya çıkış izin belgesine sahip Yahudi mültecilerden oluşan yaklaşık 900 yolcusuyla Hamburg limanından ayrıldı. St. Louis 15 Mayıs 1939’da başka yolcular almak üzere Fransa’nın Cherbourg limanına yanaştı. Toplam yolcu sayısı 937’e ulaşan gemi, Küba’nın Havana şehrine doğru yola çıktı. Ancak kaptanın ve yolcuların bilmediği bir şey vardı: Küba hükümeti tüm karaya çıkış izinlerini geçersiz kılmıştı.

44112
“St. Louis” gemisindeki mülteciler, Küba’nın giriş izni verip vermeyeceğiyle ilgili kararı bekliyor. Havana kıyısı açıkları, Küba, 3 Haziran 1939 — National Archives and Records Administration, College Park, Md.

27 MAYIS 1939

KÜBA DEVLET BAŞKANI MÜLTECİLERİN GİRİŞİNE İZİN VERMEDİ
St. Louis Havana limanına vardı, ancak yolcuların gemiyi terk etmesine izin verilmedi. Küba devlet başkanı Federico Laredo Bru, Küba’da karaya çıkış izinlerini kabul etmeyi reddetti. 30’a yakın yolcu yeni vize gereksinimlerini yerine getiriyordu ve bunların Küba’ya girmesine izin verildi. Mültecilere sonunda karaya çıkış izni verileceği ümidiyle, gemi altı gün boyunca Havana limanında demirli kaldı. Önceden Küba’da bulunan Yahudi mülteciler, gemideki aile bireylerini bir an olsun görebilmek için teknelerle limana geliyorlardı. 2 Haziran 1939’da Devlet Başkanı Bru, St. Louis’in Havana limanını terk etmesinde ısrar etti. Gemi kuzeye, Florida sahillerine doğru yola çıktı. Mülteciler Amerika Birleşik Devletleri’nin kendilerine karaya çıkış izni vereceğini umuyordu.

02975
Belçikalı yetkililer geminin iskelesinde. Belçika bazı yolculara giriş izni vermiştir. Anvers, Belçika, Haziran 1939 — US Holocaust Memorial Museum

6 HAZİRAN 1939

YAHUDİ MÜLTECİLER İLTİCA ÜMİTLERİNİ KAYBETTİ VE AVRUPA’YA DOĞRU YOLA ÇIKTI
Küba ve Amerika Birleşik Devletleri’ne yanaşamayan St. Louis Avrupa’ya dönmek zorunda kaldı. Mültecileri diğer ülkeler kabul etti. Belçika 214, Hollanda 181, İngiltere 287, Fransa ise 224 mülteciyi kabul etti. 17 Haziran 1939’da St. Louis Belçika’nın Anvers şehrine yanaştı ve yolcular iltica edecekleri ülkelere götürüldü. Belçika, Hollanda ve Fransa’ya gelen yüzlerce yolcu sonunda Nazi “Nihai Çözüm” planına kurban gitti.