Avlaremoz Dosya Geçmiş Zaman Hikayeleri Kültür Sanat

Bernard Lazare: Dreyfus Savunucusu, Anarşist, Düşünür

Fransa’nın Nimes kentinde 1865 yılında varlıklı, dindar olmayan Yahudi bir aileye doğan Lazare Bernard genç yaşta edebiyata ilgi duymaya başladı. Üniversite yıllarında mahlas olarak adının tersini seçti ve Bernard Lazare olarak bilinmeye başladı.

Lazare ve ailesi

Mitolojik oyunlar yazan Lazare genç yaşta bir anarşist oldu. Bu dönemde gazetelerde yazmaya ve edebiyat eleştirmenliğine başladı. Marx’a anarşist yönden birçok eleştiride bulundu.

1894 yılında Antisemitism, Tarihi ve Sebepleri adlı kitabını yayınladı. Bundan iki yıl sonra ajanlık iftirası ile karşılaşan Fransalı Yahudi Alfred Dreyfus’u savunması için Dreyfus’un kardeşi Lazare’dan yardım istedi. Uzun süre bu dava üzerinde çalışan Lazare bu işinden dolayı 1896’daki ilk Siyonist Kongre’de Theodor Herzl tarafından övüldü. Lazare ayrıca kongrenin katılımcılarındandı.

Bernard Lazare

Herzl’le Avrupa’da seyahat etse ve Yahudi özgürleşmesini savunsa da 1899’da Siyonist gruptan koptu. Lazare’ın hayal ettiği Yahudi özgürleşmesinde devletleşme yoktu. Herzl ve onun Siyonist hareketi için “Düşüncelerinizde burjuvasınız, duygularınızda burjuvasınız, fikirlerinizde burjuvasınız, toplumu hayal edişinizde burjuvasınız.”

1898 ve 1902 arasında Doğu Avrupa’da gezen Lazare Romanya ve Rusya Yahudilerine yapılan zulmü kınadı ve haber yaptı. Lazare’ın zulüme olan nefreti sadece Yahudilerle sınırlı değildi. Osmanlı’yı da ziyaret eden anarşist yazar Birinci Siyonist Kongre’de Sultan Abdülhamit’in onurlandırılmasından rahatsızlığını belirtti ve bu pozisyonu kınadı çünkü ona göre “Tarihi sadece kanla yazılabilecek, en eski ezilen toplumun temsilcileri [Yahudiler], selamlarını katillerin en [Abdülhamit] gönderiyor.” Bu cümleyi 1894-96’da gerçekleşen Ermeni katliamlarıyla ilgili, bir Ermeni gazetesinde yazıyor.

Bernard Lazare 38 yaşında, 1903’te ölüyor.

Yahudi tarihinde ve Sefarad toplumunda önemli olan Lazare’ın antisemitizm ve Siyonizm’e olan bakışı üzerine İsrail’deki Sefarad Araştırmaları Merkezi’nde hakkında yakın zamanda bir konuşma düzenlendi.