Purim Hakkında Bilmeniz Gereken 9 Şey – Rika Kuriel

2500 sene önce Yahudilerin Pers Kralı tarafından yok edilmekten kurtulmaları şerefine kutlanan Purim bayramı, İbrani takvimine göre her sene Adar ayının 14’üne denk gelmektedir. Bu sene 1 Mart tarihinde kutlanacak Purim bayramı, miladi takvimde de her zaman bahar aylarına denk gelmektedir. Dünyanın her yerinde çok büyük partiler ve festivallerle kutlanan bu bayram hakkında bilmeniz gereken pek çok şey var!

1. Bu bayramda Ester adındaki genç bir kadının cesareti kutlanmaktadır.

Pers Kralı Ahaşveroş’un karısı olmak üzere seçilen Kraliçe Ester, Kral’ın danışmanı Aman’ın, Ahaşveroş’u ülkedeki tüm Yahudileri öldürmek hususunda ikna etmesi sebebiyle gücünü kullanarak bu korkunç olaya müdahale etmiştir.

Hikayenin sonunda Yahudiler kurtulmuş ve Aman asılmıştır.

Bu olay her sene, içerisinde bu hikayenin yazılı olduğu Megilat Ester’den (Ester’in Kitabı) okunur.

2. Sinagogda gürültü yapmak adettendir!

Megilat Ester okunurken, özellikle kötü karakter Aman’ın ismi okunduğunda büyük-küçük fark etmeksizin herkes tarafından ses çıkartmak, ‘Kaynana zırıltısı’ ismi verilen aletlerle gürültü yapmak sinagogtakiler tarafından eğlenceyle gerçekleştirilen bir aktivitedir.

3. Purim kelime anlamıyla ‘Zarlar’ demektir.

Aman, Yahudiler’in öldürüleceği tarihi belirlerken zarları kullanmıştı. Purim’in kutlandığı tarih olan 14 Adar aslında Aman tarafından Yahudilerin öldürüleceği gün olarak belirlenen tarihten bir sonraki gündür. Aman Yahudilerin 13 Adar tarihinde yok edilmesini planlamaktaydı.

4. Purim bir kutlama günüdür.

Purim Yahudi takviminde bulunan en eğlence dolu bayramlardan biridir. Purim’de çocuklarla birlikte kostüm giyinerek karnavallara/festivallere katılınır. Kostüm geleneği, Ester’in kraliçe olmak üzere Ahaşveroş tarafından seçildiği baloya bir gönderme niteliğindedir. Purim’de insanlar sevdiklerine ve fakirlere hediyeler verir.

5. Purim’den bir gün önce oruç tutulur.

Ester, Yahudilerin hayatlarını bağışlaması için Kral Ahaşveroş ile yapacağı görüşmeden önce 3 gün oruç tutmuş ve diğer Yahudiler’den de oruç tutmalarını istemiştir. Daha sonra cesurca Kral ile Yahudilerin hayatları konusunda pazarlık yapmış ve Ahaşveroş’u Yahudiler’i öldürmemesi konusunda ikna etmiştir. Ester’in bu cesur hareketini hatırlamak için, bayramdan bir gün önce oruç tutulur. Halk arasında orucun sadece Ester isimli kişiler tarafından tutulması gerektiği rivayet edilse de, tüm Yahudiler tarafından tutulması gerekmektedir.

6. Bazı seneler Purim Katan adlı bir bayram daha kutlanır.

İbrani takvimi hem ay hem Güneş takvimine göre hazırlanmış olup, tarihlerin seneler içerisinde kaymasını engellemek ve tüm bayramları doğru mevsimde kutlamak amaçlı olarak bazı seneler Adar ayından sonra Veadar ayı eklenir. Veadar ayı Adar ayının devamı olarak kabul edilir ve Veadar ayının 14’ü de Purim gibi olmasa da kutlanır ve mutlu geçirilir.

7. Purim’in en önemli ayrıntılarından biri elbette yemektir!

Aman’ın kulakları olarak adlandırılan geleneksel Purim tatlısı, üçgen şeklinde içi marmelat dolu bir hamurişidir. Purim’de sevdiklerinize ve durumu olmayan fakirlere en az iki çeşit yemek hediye etmek de adettendir.

8. Purim bugün bizim için hala önemli mesajlar vermektedir.

Antisemitizm hala tüm gücüyle devam etmektedir. Ancak bu gibi durumlarda, Ester’in yolunu takip ederek, yani susmayarak ve tam tersi ses çıkararak kötülere karşı çıkabiliriz.

9. Modern zamanda Purim tarihinde enteresan olaylar yaşanmıştır.

Buna örnek olarak, “Yahudi problemi” ile başa çıkmaya çalışırken milyonlarca masum insanı katleden Joseph Stalin 1953 senesinde Purim günü ölmüştür.