Arşiv Göze Çarpanlar

Unutulan tatlı bir gelenek: Şarope Blanco

Görsel: Recetas Judias

Kaynak: Tasteglobal’s, Emi Uygun

Şarope blanco .. Çoçukluğumun tatlısı.. Geçenlerde antika gümüş mağazasının önünden geçiyordum ve gözüm bu güzel ,romantik gümüş takıma takıldı tabi önünde hemen durdum.. Güzel anılarım canlandı.. Aklıma evimizde özellikle bayramlarda yenilen bademli şarope geldi..

Ladinoda söylenilen Şarope blanco biz buna sadece şarope de diyebiliriz.. Türkçesi şeker şurubu demek.. İspanyolca jarabe diye yazılır şarope diye okunur. Fazla miktarda şeker, suyun içine konulur ve kısık ateşte karıştırılır..

Şekerli sıvı beyaz rengine ve hamur gibi top haline gelinceye kadar karıştırılır.. Bu karışım hazır olduktan sonra içine arzuya göre parçalanmış badem yada ceviz, hindistan cevizi , yada sırf rendelenmiş limon kabuğu katılabilir. Bizim evde genelde bademli yenilir Tüm karışım soğuduktan sonra gümüş kasenin içine konur ve misafire ikram edilir. Aklıma hamursuz bayramında yapılan samimi mutlu bayram yemeklerimiz geldi. Yemeğimizi bitirdikten sonra annem elinde tepsiyle gelir ve şaropeyi ikram eder..şaropenin tadı bu sunumla daha da bir lezzetli olur..şıklık katar..Bayram yemeğimizin seronomisi tatlı eşliğinde devam eder.. Şaropenin Gümüş takımın içine konulup ikram edilmesi sanki samimi sevgi dolu bayram yemeği sahnemizin duvarda asılı yağlıboya resmi gibidir..gümüş kasenin içine tatlı konur ve kaşıklar da etrafında asılıdır.. Bir kaşık alındıktan sonra tatlı çok şekerli olduğu için bir bardak su içilir ve hemen sonra kullanılan kaşak su dolu bardağın içine öteki kaşıklarla birlikte konulur..ve sohbete devam edilir..

Bizim evde tatlımız hiç eksik olmaz .. Sağolsun bizimkiler de çok güzel yapar..

Bir gün merak ettim şeker nasıl bizim mutfaklarımıza taşınmış.. Ah o taşıyanı bir bulsam .. Yaktı bizi kilo savaşlarıyla..

Akdenizde tatlı ve şeker alışkanlığı her zaman yaygındı.. Fakat batıya gelişi İslam kültürü etkisiyle 8-9. yüzyılda olmuştur.. Malum o zamanlar Hıristiyan, İslam ve Museviler  Endülüs İspanya’sında bir arada yaşıyorlardı.. Bilim , kültür ve mutfaklarını da beraber paylaştılar derinden etkilendiler..Tatlı kültürünü hep beraber sentezlediler.. Mesela Ana yemekten sonra yenen tatlı,

İslam kültürünün Avrupa’ya yansımasıdır..şurup kelimesi şrb arapça kökünden türemiştir.  Şarap da aynı kökten üreyen başka bir kelimedir..

Bu kadar zengin özellikli kültürel ve tarihsel kökleri olan tatlıyı bu güzel gümüş takımı gördükten sonra anmamak hiç elimde olan birşey değil ..Ah şimdi olsa da yesek..